NGHIỆP LỰC Bạn từng thắc mắc: Tại sao có những người sống thiện lành nhưng liên tục gặp xui rủi, nghèo khổ, trong khi những người sống bất thiện lại hưởng giàu sang, an vui? Phải chăng giáo lý nhân quả nghiệp báo mà Đức Phật dạy sai ở đâu đó? Tôi từng nghe những hướng dẫn như: cách trả sạch nghiệp, hay dấu hiệu cho thấy bạn đã hết nghiệp. Mỗi lần nghe như thế, tôi chỉ biết lắc đầu, tự hỏi họ học Phật pháp theo cách nào. Người Thầy của chúng ta là Đức Phật—bậc trí tuệ tối thượng, nhưng khi chúng ta mở miệng nói về nghiệp thì người khác lại gán cho chúng ta hai chữ “mê tín”. Mỗi người có một cách hiểu, một cách kiến giải riêng nhưng ít ai chịu đọc kinh tạng để hiểu rõ, thế thì người ta nói mình mê tín cũng không có sai. Bài viết này là một nỗ lực nhằm trình bày một cách tổng quát về khái niệm “nghiệp” mà Đức Phật đề dạy trong kinh tạng gốc. Nghiệp là gì? Làm thế nào chuyển nghiệp. Chuyển nghiệp rồi chúng ta sẽ được gì? Nghiệp, chính là hành động, lời nói, suy nghĩ có chủ ý....
Đa số chúng ta không thể chấp nhận nổi việc mình sẽ biến mất hoàn toàn — một cách vô nghĩa. “Chỉ khi thấy có và không là như nhau về bản chất, ngay nơi thân–tâm này, bạn mới thôi nặng lòng với câu hỏi: tôi là ai, tôi từ đâu đến, tôi sẽ đi về đâu.” Chúng ta tìm đến đạo, đa phần không phải để thấy sự thật, mà để tìm một nơi nương tựa — để cứu rỗi tâm tư mỏng manh này. Nhưng khi chạm vào kinh tạng, chúng ta bắt gặp một sự thật trần trụi hơn bất cứ điều gì: Tu tập gian khổ — chỉ để không tái sinh nữa. Không để trở thành ai. Không để còn là gì. Không có nơi nào để về. Không có gì để tiếp tục. Thời Đức Phật còn tại thế, đã có những người cho rằng Niết-bàn là đoạn diệt. Và Đức Phật đã phủ nhận điều đó — một cách rõ ràng. Nhưng hơn 2.600 năm sau, khi đọc lại kinh tạng, tâm phàm phu vẫn không thể nghĩ khác đi. Vẫn không thể chấp nhận nổi. Chúng ta thà bám víu vào một khái niệm siêu hình, những lời nói mơ hồ, những trò chơi chữ, những ẩn dụ mỹ miều… Chỉ để giúp cho cái...